Qisadii Nabi Yuusuf (CS)

Qisadii Nabi Yuusuf (CS) waa mid ka mid ah qisooyinka ugu quruxda badan ee ku xusan Qur'aanka Kariimka ah, waxaana gebi ahaanba lagu sheegay suuradda Yuusuf (Suuradda 12aad). Waa qiso ka buuxa imtixaano, dulqaad, xaasidnimo, iyo ugu dambeyntii guul iyo dambi dhaaf, taasoo muujinaysa awoodda iyo xikmadda Alle.

Bilowgii Qisada: Riyadii Nabi Yuusuf

Qisadu waxay ku bilaabataa Nabi Yuusuf oo wali yar, oo u sheegaya aabihiis Nabi Yacquub (CS) riyo uu arkay: "Wuxuu yidhi Yuusuf aabihiisow waxaan arkay kow iyo toban xiddigood iyo qorraxda iyo dayaxa, waxaan arkay iyagoo ii sujuudaya." (Qur'aan 12:4). Nabi Yacquub oo fahansanaa macnaha riyadaas wuxuu wiilkiisa ugu digay inaanu walaalihii u sheegin riyadiisa, isagoo ka baqaya inay khiyaaneeyaan.

Xaasidnimadii Walaalaha iyo Ceelkii

Yuusuf walaalihiis (oo ka waaweynaa) waxay dareemeen in aabahood uu si gaar ah u jecel yahay Yuusuf, taasoo keentay inay xaasidnimo iyo nacayb u qaadaan. Waxay maleegeen shirqool ay ku tuurayaan ceel, si ay uga takhalusaan. Waxay been abuur ah u sheegeen aabahood in Yuusuf uu yey cuntay.

"Markay geeyeen oo ay u wada oggolaadeen inay ku ridaan ceel guntiisa, waxaannu u waxyoonnay (Yuusuf): 'Dhab ahaan waxaad uga warrami arrinkoodan iyagoo aan ogayn.'" (Qur'aan 12:15)

Iibintii Yuusuf iyo Gurigii Fircoon

Yuusuf waxaa ceelkii ka soo saaray socotayaal, waxayna ka iibiyeen inyar oo qiimo ah amiirkii Masar (oo loo yaqaanay Al-Casiis). Wuxuu ku koray gurigaas, laakiin waxaa soo gaartay imtixaan kale oo ah khiyaamo dumar. Zuleikha, xaaskii Al-Casiis, ayaa isku dayday inay shakhsi ahaan u gasho, markii uu diidayna waxay ku eedaysay inuu isaga isku dayay. Taas darteed waxaa lagu xiray xabsi.

Xabsigii iyo Fasirradii Riyada

Xabsiga gudihiisa, Yuusuf wuxuu la kulmay laba nin oo kale oo xabsiga kula jiray, wuxuuna u fasiray riyooyin ay arkeen. Mid ka mid ah ayaa loo sii daayay, Yuusufna wuxuu ka codsaday inuu xusuusto markii uu boqorka u tago. Hase yeeshee, ninkaas wuu illowsan yahay, Yuusufna wuxuu xabsiga ku jiray sanooyin dheeraad ah.

Markii dambe, Boqorkii Masar ayaa arkay riyo aan cidna u fasiri karin. Ninkii xabsiga ka baxay ayaa xusuustay Yuusuf, markaasuu boqorkii u diray inuu u keeno. Yuusuf wuxuu si sax ah u fasiray riyadii boqorka, taasoo ku saabsanayd abaar iyo barwaaqo soo socota. Boqorkii ayaa aad ula yaabay xikmaddiisa iyo daacadnimadiisa.

Darajada iyo Dib U Midoobidii Qoyska

Boqorkii ayaa Yuusuf ka dhigay khasnajiga Masar iyo masuulka ugu sareeya ee cuntooyinka. Markii abaar ku dhacday dhulka, dad badan ayaa u yimid Masar si ay cunto uga iibsadaan, oo ay ku jiraan walaalihii Yuusuf. Markii ay yimaadeen, Yuusuf wuxuu garawsaday iyaga, laakiin iyagu ma garan.

Dhowr jeer oo ay ku soo laabteen ayuu Yuusuf si tartiib tartiib ah u muujiyay aqoonsigiisa, ugu dambayntii wuxuu naftiisa u sheegay walaalihii. Waxa uu ka codsaday in ay keenaan aabahood iyo qoyskooda oo dhan Masar.

"Wuxuu yidhi (Yuusuf): 'Ha laydinkugu dambi dhaafo maanta, Alle ha idiin dambi dhaafo, isagu waa kan ugu naxariis badan naxariisleyda.'" (Qur'aan 12:92)

Ugu dambayntii, qoyskii oo dhan waxay yimaadeen Masar, aabihiis iyo hooyadiisba waxay u sujuudeen (sujuud sharaf ah, ee ma ahan cibaado), taasoo buuxisay riyadii uu arkay Yuusuf markii uu yaraa.

Casharrada Laga Baranaayo Qisadii Yuusuf:

Dulqaadka iyo Adkaysiga: Yuusuf wuxuu soo maray imtixaano badan laakiin weligiis ma niyad jabin.
Dambi Dhaafka: Inkasta oo walaalihii ay dhibaato badan u geysteen, haddana wuu u dambi dhaafay.
Qaddarka Alle: Wax kasta oo dhacay waxay ahaayeen qaddar Alle, ugu dambeyntiina waxay keeneen wanaag.
Ku Hallaynta Alle: Markaad Alle isku hallayso, wax kasta oo adag waxay isu beddeli karaan fudayd.
Runta oo Guuleysata: Inkasta oo uu dhibaato iyo been la kulmay, runta ayaa ugu dambeyntii soo ifbaxday.